Het raadhuis kan ze niet bergen - Laatste deel

"Een rustig dorpje? Nee, in de tijd van de gemeente­raadsverkiezingen staan de mensen er recht tegenover elkaar! Dat is Bergen, een van de zes kerkdorpen die samen de gemeente Bergen vormen."Zo luidt de tekst die Paul Breekveldt schreef vóór de gemeenteraadsverkiezingen van 1966, en te lezen was in tijdschrift De Spiegel. Ronald Sweering maakte de foto's.Tot aan de raadsverkiezingen van 16 maart 2022 lees je op deze site een feuilleton over de gebeurtenissen in 1966 waarin ieder vocht voor zich, en hoe!

't Kan me niks schelen…………. Het toppunt van plaatselijke intriges-politiek is Bergen.  Bergen heeft vijf lijsten. In Bergen woont de kandidaat die de vorige maal werd verkozen, maar toen hij niet meteen wethouder werd, weer bedankte voor de eer. In Bergen heeft voorzitter van de fanfare van Mill zich tijdelijk uit die functie teruggetrokken, omdat (juist als in Haanstra's film „Fanfare") het blaasgezelschap anders aan politieke tweestrijd ten onder zou zijn gegaan.

In Bergen tracht de ene lijst de andere stemmen af te snoepen, door een affaire met de Boerenleenbank uit te spelen. In Bergen werpt ook de zestigjarige L. M. B. van Eekeren zich in de strijd. En hoe ... 

Enige jaren geleden werd Bergens gemeentesecretaris L. M. B. van Eekeren voor vijf jaar uit het ambt van secretaris ontzet en een jaar opgesloten in het huis van bewaring te Roermond. Deze plotselinge veranderingen in het leven van een eerzuchtig secretaris had dan ook alles te maken met het gemeentebeleid. Na zijn terugkeer uit het staatspension begon de heer Van Eekeren een assurantie- en administratiekantoor. Hij bleek het vertrouwen van althans een deel van Bergens bevolking niet te hebben verloren. Want al had de rechter dan ook alle kritiek gehad op de wijze waarop in de gemeente Bergen persoonlijk voordeel was behaald door middel van vertrouwensfuncties, verzekeringskantoor Van Eekeren maakt een allesbehalve noodlijdende indruk. Maar de gemeentepolitiek laat de gewezen ambtenaar toch niet los.

Hij begint Lijst van Eekeren, die weldra van zich doet spreken. Wat wil van Eekeren, die beweert „geen pers nodig" te hebben, die zegt de plaatselijke pers niet te woord te willen staan, op wie Panorama's springtouw geen enkele bekoring uitoefende? „Het kan me niet schelen wat ze van me zeggen, het kan me niet schelen of ze op me stemmen. Ik word er niet beter van." Hij praat in een razend tempo, dat pas na een half uur als hij heeft getracht zichzelf brandschoon en de hele gemeente vuil te maken, wat trager wordt. „Ze hebben alles op mij willen afschuiven, en een aantal is er schoon gebleven omdat ze juist op tijd de pijp uit gingen. Er is sinds ik weg ben bij de gemeente niets meer gedaan om industrie aan te trekken. Wat er staat, dat is nog van mij. En ze hebben verschillende bedrijven weggepest, gewoon omdat ze er geen benul van hebben hoe ze met industriëlen moeten omgaan. Het zijn hier een stelletje onbenullen. Over enkele jaren zal het hier het meest asociale gebied van Nederland zijn. De hele gemeente gaat naar de kelder!" Nummer een van lijst vijf hapt even naar adem en behandelt dan in kort bestek de interne gang van taken op het gemeentehuis: „Ze zijn jaren achter met hun rekeningen. Er klopt niets van. Er gebeurt niets en er worden toch enorme tekorten gemaakt. Van de secretaris die er nu zit gaat geen enkele leiding uit, iedereen doet maar. Ze hebben dat krot dat naast het gemeentehuis staat, die keet, die hebben ze indertijd voor 35 mille gekocht van de provincie. Het ding is nog niet de helft waard. In Maastricht kon de provincie het niet kwijt, maar Bergen trapte er in ..."

„Denkt u dat u gekozen wordt?"
„O ja, wel met zes man. Maar voor mij hoeft het niet, hoor. Het betekent voor mij niks. Ik ben vrij man, ik kan overal gaan en staan waar ik wil, ik heb mijn klanten over de hele wereld." Zijn uit zestien punten bestaand programma van actie geeft hij ons bij het weggaan mee. Het is een programma vol rancunes. In de gang legt hij ons nog even uit hoe de jaarlijkse overstromingen van de Maas kunnen worden voorkomen, als Rijkswaterstaat maar naar hem wilde luisteren.

Volgend jaar, bij de Kamerverkiezingen, stemt 80 procent van de gemeente Bergen weer op de KVP, de rest op Boerenpartij en PvdA. Maar nu is elke honderdste stemgerechtigde inwoner kandidaat voor de raad. Niet omdat hij iets wil of iets kan, maar omdat hij zich beter vindt dan de anderen. De enige voorwaarde voor het beginnen van een eigen lijst is het verzamelen van 25 handtekeningen.  Die kun je in je buurtschap of in de kroeg bij elkaar krijgen. En verder konkelt en roddelt het voort in het 11.000 inwoners tellende Bergen. Wij hadden er na twee dagen luisteren en mee roddelen onze buik van vol. En tóch heeft het iets, die kleine groeperinkjes. Iets wat de landelijke partijen met-het-officiële-gezicht missen. Dat is dan ook de reden waarom twee Spiegelmensen op de avond van de eerste juni méér dan in hun eigen plaats, méér dan in het landelijk totaal, belang zullen stellen in de uitslag van de gemeente Bergen (L.). 

Foto: L.van Eekeren