Skip to main content

Woordje van de pastoor 7-2-2025

Kleuren in het liturgisch jaar

Deze keer een informatief stukje en wel over de kleuren die gedragen worden tijdens de liturgie, meestal de H. Mis. Hoogstwaarschijnlijk was de kleur wit tot aan de vierde eeuw de enige liturgische kleur. Later volgden andere kleuren, maar was het gebruik ervan niet overal gelijk; bijvoorbeeld, in Germaanse gebieden gold rood als feestkleur in plaats van wit.

Paus Pius V wilde eenheid in de wereldkerk en bepaalde in 1570 wanneer welke kleuren gebruikt moeten worden; zijn besluit geldt tot op de dag van vandaag in grote lijnen nog steeds. We beginnen met de kleur groen. Wanneer de priester tijdens de Mis groen draagt, dan is dat in de ’gewone tijd door het jaar’, ofwel op de gewone (zon)dagen dat er geen bijzondere feesten zijn. Dit is de tijd na Kerst tot aan de Veertigdagentijd en de tijd na Pasen tot aan de Advent. Groen staat voor hoop en hoop op het eeuwig leven. 

De kleur wit staat voor zuiverheid, reinheid en onschuld en wordt gedragen in de Kersttijd (kerstavond t/m Doop van de Heer) en in de Paastijd (Pasen tot aan Pinksteren). Verder bij andere feestdagen zoals een 1e Communie, wanneer een heilige gevierd wordt en bij Mariafeesten. Soms wordt bij een Mariafeest ook blauw gedragen maar dit is geen officiële liturgische kleur.

De kleur paars staat voor bezinning, inkeer, boete en voorbereiding maar ook voor rouw. Tijdens de Advent (4 weken voorafgaand aan Kerstmis) en de Veertigdagentijd (40 dagen voorafgaand aan Pasen) wordt paars gedragen. Bij uitvaarten wordt meestal paars gedragen maar zwart komt ook wel eens voor. Bij de kleur paars hoort ook de lichtere variant roze. Deze kleur gaat terug op een eeuwenoude traditie en mag gedragen worden op de 3e zondag van Advent (zondag Gaudete) en de 4e zondag van Veertigdagentijd (zondag Laetare). Het licht van Kerst/Pasen is al in zicht en dus wordt paars lichter van kleur omdat het licht al begint door te schijnen. Daar komt trouwens op de 4e zondag van Veertigdagentijd ook de traditie ’halfvasten’ vandaan! 

Rood symboliseert het bloed van de martelaren en het vuur van de heilige Geest en is dan ook de kleur van de liefde. Rood wordt gedragen op Palmzondag (week voor Pasen en het begin van de Lijdensweek van Jezus), Pinksteren (feest van de H. Geest) en daarom ook bij het Vormsel en bij gedachtenissen van martelaren die een marteldood gestorven zijn. Alles in de kerk heeft een betekenis!

Pastoor Rick Blom.